De schoonheid van ouderdom

De schoonheid van ouderdom

Misschien een wat vreemde titel, schoonheid en ouderdom, gaat dat samen?

Enerzijds misschien niet, anderzijds misschien wel.

De redenen waarom niet kan je sneller opnoemen dan redenen waarom niet.

Want ja de uitspraak ‘ouderdom komt met gebreken’ ja dat is waarheid, alles wordt trager, je gaat trager lopen, trager handelen, trager denken. Je gaat krommer lopen, krijgt pijntjes, krijgt rimpels.

Als je pech hebt gaan je ogen achteruit, wordt je doof. Je omgeving moet steeds harder gaan praten om zich verstaanbaar te maken. En dan die hulpmiddelen, tegenwoordig is overal wel een hulpmiddel voor.

Ga je moeilijker lopen, dan neem je een stok of rollator

Ga je moeilijker zien, dan neem je een bril met dikke glazen, ga je lezen met een loep

Ga je moeilijker horen, dan neem je gehoorapparaten

Gaat het wassen en aankleden moeilijker, dan komt de thuiszorg

En ga zo maar door.  Een verhaal wat waarschijnlijk voor iedereen wel herkenbaar is.

Een ieder kan wel iemand in zijn of haar omgeving opnoemen van een oudere die met 1 of meerdere bovenstaande kwalen te maken heeft.

En dan heb ik het nog niets een over ‘dingen vergeten’. Want ook dat ‘hoort erbij’. Ja, is dat zo?

Vaak wordt er gezegd, ‘vergeetachtigheid passend bij de leeftijd’ .

Het geheugen gaat bij iemand van 85 dan ook al 85 jaar mee. Heeft zoveel moeten verwerken, vergeten ja dat kan, dat doen wel allemaal.  

Maar als het nou zo erg wordt, dat je eigenlijk niet meer goed weet waar je bent of wat je nou eigenlijk ging doen met dat kopje in je handen. Of vergeet dat er nog een pannetje op het gasfornuis stond. Of vergeet om jezelf te verzorgen. Je de weg naar huis niet meer weet.

Gewoon omdat je geheugen je in de steek  laat.

Als je familie hebt die het opmerkt ga je naar de dokter, vele onderzoeken verder, krijg je wel of niet het etiket ‘dement’.

En een ieder weet hoe dat verder gaat.

Is dat nou de schoonheid van ouderdom?

Nee, zeker niet. Want daar wordt je niet oud voor, om je waardigheid als mens te verliezen.

En als familie je geliefde te verliezen, en niet alleen verliezen in letterlijke zin. Maar ook het verliezen van de persoon die het altijd geweest is. De lieve vader of moeder die altijd voor jou gezorgd heeft, daar ga jij nu voor zorgen. Begeleiden in het klaarmaken van een boterham, en nee niet voor jezelf maar voor je vader of moeder. Die je daarna nog moet attenderen dat de boterham ook opgegeten wordt.

En uiteindelijk het verliezen van de herkenning van jou als kind. Wie is dan nog wie er in de stoel zit?

Een omhulsel waarvan je weet dat het je vader of moeder is, maar diep van binnen dat niet meer kunnen voelen. Van ouder-kind relatie wordt het een kind-ouder relatie.  Als kind ga je voor je ouder zorgen.

Nee daar is geen schoonheid aan.

Maar is er überhaupt wel schoonheid aan ouderdom?

Na dit verhaal zou je eigenlijk denken van niet.

Maar toch denk ik van wel.

Want hoe mooi is het als je in redelijke gezondheid mag verkeren en het zij op een aangepast tempo nog steeds kan doen wat je leuk vind. Kan genieten van een uurtje in de zon zitten, of juist van het rommelen in huis. De hele dag kunnen doen over je keuken poetsen of eropuit gaan met de kleinkinderen. Op zondag in je beste pak naar de kerk gaan, een kopje koffie drinken op de bejaardensoos. Of juist bezig zijn met jezelf optutten, haren in de krul, of een kostuum met stropdas aan doen. Omdat dat je mooi maakt en je mooi laat voelen. Want ook dit kan nog als je 85 of ouder bent.

En dan heb ik het nog niets een gehad over de verhalen. Want als je zo oud ben heb je ook veel te vertellen, veel meegemaakt. Mooie verhalen, minder mooie verhalen. Maar elk hebben ze hun eigen waarde. De waarde van het door willen geven aan de volgende generatie, opdat het nooit vergeten mag worden. Of juist de waarde om te herinneren wie opa of oma was. Dat je kan zeggen ‘weet je nog’.  

Natuurlijk valt of staat alles met de gezondheid, maar dat staat los van de leeftijd, want als je 20 bent en niet gezond bent dan ziet het leven er ook heel anders uit.

Gezondheid is een groot goed, wat je je pas beseft als je het niet meer hebt.

Maar we weten ook dat het leven een keer eindig is. Voor de een komt dat einde eerder dan voor de ander. De een mag in goede gezondheid 100 worden, de ander moet het bij 75 in ziekte het leven laten. Oneerlijk soms. Want niemand wil zijn of haar vader of moeder missen.

De ene leeft al jaren naar het afscheid toe, de ander moet onverwachts afscheid nemen van het leven.  Met het sterven, nee sterven heeft geen schoonheid. Sterven is heel rauw, ‘ze zeggen dat het bij het leven hoort’.  Maar sterven is verlies, verlies van het leven, verlies van een geliefde. Verlies is rouw en rauw.  Een verlies waar je verder mee moet als naaste.

Maar voor sommigen mag sterven wel schoonheid zijn, het leven laten omdat het klaar is.

Klaar omdat ze alles gehad hebben in het leven en niets meer te wensen hebben. Alleen maar om omringt te zijn met de mensen van wie ze houden. Het is goed zo.

Maar laten we toch niet vergeten dat een ieder waardevol is op zijn of haar eigen manier. Misschien niet op de manier waarop je dat zelf graag zou zien.

Maar ieder mens is uniek, en ieder heeft zijn eigen manier van leven, maar ook van sterven.

Ouderen mogen dan misschien niet meer een actieve rol in de maatschappij hebben, maar hebben dat wel gedaan, zijn ook jong geweest. Hebben het land mede opgebouwd zoals dat nu is.

Laten we toch proberen om met zijn allen de schoonheid van deze mensen te zien, een ieder op zijn of haar eigen manier. Waardering en respect voor een ieder persoonlijk.

Dat maakt toch de wereld een beetje mooier. 

Want ook ouderdom heeft schoonheid.